දිගු කලක් තිස්සේ මෙරට අඩු මහත් අඩුපාඩුවක් පැවැති ජාතික සමාජ ආරක්ෂණ ප්රතිපත්තියක් නොමැතිකම මගහරවා ගනිමින් ඒ සඳහා වූ ජාතික ප්රතිපත්තිය හෙට (16) කොළඹදී එළිදැක්වේ.
මුදල්, ආර්ථික ස්ථායිකරණ සහ ජාතික ප්රතිපත්ති අමාත්යංශයේ ලේකම් කේ. එම්. මහින්ද සිරිවර්ධන ගේ ප්රධානත්වයෙන් කොළඹ ගාලු මුවදර හෝටලේ දී එය එළිදැක්වීමට නියමිතය.
නිදහසින් පසු ශ්රී ලංකාව විවිධ සමාජ ආරක්ෂණ යෝජනා ක්රම ක්රියාත්මක කර ඇත. කෙසේ වෙතත්, සමාජ ආරක්ෂණය තනි අංශයක් ලෙස සංකල්පගත කර හෝ කළමනාකරණය නොකළ අතර, එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස සමාජ ආරක්ෂණය සඳහා පරිපූර්ණ ජාතික දැක්මක්, ප්රතිපත්තියක් හෝ උපාය මාර්ගයක් නොතිබුණි.
ශ්රී ලංකාව තුළ සමාජ ආරක්ෂණය පිළිබඳ පිළිගත් රජයේ නිර්වචනයක් පවා නොමැත.
මේ පුළුල් ප්රතිපත්ති මාර්ගෝපදේශයක් සහ ඒකාබද්ධ උපාය මාර්ගික රාමුවක් නොමැතිකම සමාජ ආරක්ෂණ අංශය විශාල දුර්වලකමක් විය.
ප්රතිලාභීන් ආවරණය කිරීමේ සිට ප්රතිලාභ ප්රමාණවත් බව දක්වා ප්රශ්න ඇතුළුව මෙහි ප්රතිඵලය වන අඩුපාඩු බොහෝය.
තවද, වත්මන් සමාජ ආරක්ෂණ පද්ධතියට අනුකලනය වන වර්ධිත වැඩසටහන්, ආයතන සහ නිෂ්පාදන ප්රමාණවත් නොවන බව ඔප්පු වී ඇති අතර, එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස මෙම අංශයේ ප්රශ්න පවතී.
එම අඩුපාඩු මඟ හරවා ගැනීමට ශ්රී ලංකාව සඳහා ජාතික සමාජ ආරක්ෂණ ප්රතිපත්තිය ජාතික දෙපාර්තමේන්තුව විසින් සකස් කර ඇත.
මුදල්, ආර්ථික ස්ථායීකරණ සහ ජාතික ප්රතිපත්ති අමාත්යාංශය යටතේ අවශ්ය තාක්ෂණික මාර්ගෝපදේශ සැපයීම සඳහා තාක්ෂණික කමිටුවක් ස්ථාපිත කර ඇත.
ඒ අනුව, ජාතික සමාජ ආරක්ෂණ ප්රතිපත්තිය සියලුම ප්රධාන පාර්ශ්වකරුවන් සමඟ ඉතා සහභාගීත්ව ක්රියාවලියක් හරහා සහ මහජන අදහස් වලින් ලැබෙන අදහස් සමඟ සකස් කර ඇත.
ප්රතිපත්ති ගිණුම්කරණය, ජාතික සමාජ ආරක්ෂණ පාලික සිතියම් පාර්ශ්වකරුවන් සමඟ ඉතා සහභාගීත්ව ක්රියාවලියක් හරහා සහ මහජන අදහස් වලින් ලැබෙන තොරතුරු සමඟ සකස් කර ඇත.
මෙම ප්රතිපත්තිය සමාජ ආරක්ෂණය නිර්වචනය කරන්නේ පුද්ගලයන්ට සහ සමාජයට අවදානම් සහ අස්ථාවරත්වය කළමනාකරණය කිරීමට, දරිද්රතාවයෙන් හා සමානාත්මතාවයෙන් ඔවුන් ආරක්ෂා කිරීමට සහ ජීවන චක්රය පුරාවටම ආර්ථික අවස්ථා වෙත ප්රවේශ වීමට උපකාර වන ප්රතිපත්ති සහ වැඩසටහන් සමූහයක් ලෙසයි.
ඔරොත්තුදීමේ හැකියාව, සමානාත්මතාවය සහ අවස්ථාව, සමාජ ආරක්ෂණයේ ප්රධාන අරමුණු තුනයි.
නව සමාජ ආරක්ෂණ පද්ධතියේ ප්රධාන කුළුණු අතර සමාජ ආධාර, සමාජ සත්කාර, සමාජ රක්ෂණය සහ ශ්රම වෙළඳපොළ සහ නිෂ්පාදන ඇතුළත් කිරීමේ වැඩසටහන් ඇතුළත් වේ.
ප්රමාණවත් සහයෝගයක් නොමැති වෙනත් ක්රම නොමැතිව අවදානමට ලක්විය හැකි කණ්ඩායම් සඳහා සමාජ ආධාර පුද්ගලයන්, පවුල්/ කුටුම්භ සහ විශාල සමාජයේ යහපැවැත්ම වැඩිදියුණු කිරීම හෝ ප්රවර්ධනය කිරීම සඳහා නිර්මාණය කර ඇති සමාජ සත්කාර ක්රියාකාරකම් සහ සම්පත්, මහලු විය, ආබාධිතභාවය, ප්රධාන ගෘහ සැපයුම්කරුගේ මරණය, මෙන්ම විවිධ සෞඛ්ය හා ආර්ථික කම්පනවලට එරෙහිව ප්රසිද්ධියේ සපයන ලද හෝ අනිවාර්ය කළ රක්ෂණයක් ඇතුළත් වන සමාජ රක්ෂණය ඇති කරනු ලබන බව රජය පවසයි.
(ජේ. මුණසිංහ)
