උතුරේ දියත් කළ යුද්ධයෙන් වැඩිම හානියට පත් මුලතිව් දිස්ත්‍රික්කයෙන් හමු වූ සමූහ සුසානයක් යැයි සැක කරන භූමියේ කැනීම් කටයුතු
ජූලි මස 6 වැනි දින ආරම්භ කරන ලෙස, එම ස්ථානය නිරීක්ෂණයට ගිය විනිසුරුවරයා නියෝග කර තිබේ.
පොලිසිය විසින් අපරාධ ස්ථානයක් ලෙස ලකුණු කර තිබූ, අස්ථි කොටස් හමු වු භුමිය ජුනි 30 වැනිදා නිරීක්ෂණය කරමින් මහේස්ත්‍රාත් ටී. සරවනරාජා සටහන් කරගෙන තිබුනේ "අස්ථි කොටස් පෙනෙන්නට තිබෙන" බවයි.
ජුනි 29 වැනි දා ගොඩගත් ඇදුම් කොටස් පරීක්ෂා කිරීමේදී පොලීසිය විසින් කමිසයක්, කලිසමක් සහ කබායක් හදුනාගත් බව පළාත් බද මාධ්‍යවේදීහු වාර්තා කරති.
ජල සම්පාදන දෙපාර්තමේන්තුවේ කාර්ය මණ්ඩලය මුලතිව් දිස්ත්‍රික්කයේ මධ්‍යම කොක්කුතුඩුවායි ප්‍රදේශයේ ජලනල එළීමට පොළව හාරමින් සිටියදී සිරුරු කොටස් සහ ඇඳුම් මතු විය.
එම ඇදුම් කොටස් අතර කාන්තා ඇදුම් ද තිබෙන බව ජුනි 29 වැනිදා සුසානය නිරීක්ෂණයට ගිය උතුරු පළාත් සභාවේ හිටපු මන්ත්‍රී තුරෙයිරාසා රවිහරන් පවසා තිබුනි.
මෙම ස්ථානයේ නිරීක්ෂණයේ යෙදීමෙන් පසු මහේස්ත්‍රාත් ටී. සරවනරාජා පොලීසියට නියෝග කර ඇත්තේ මෙම භූමිය ආරක්ෂා කිරීමට කටයුතු කරන ලෙසයි.
සිරුරු කොටස් හමුවීමෙන් සතියකට පසුව කැනීම් කටයුතු ආරම්භ කරන ජුලි 6 වැනි බ්‍රහස්පතින්දාට එම ස්ථානයට වාර්තා කරන ලෙස අධිකරණ වෛද්‍ය නිලධාරීවරයාට, වෝහාරික වෛද්‍ය විශේෂඥයන්ට සහ බෝම්බ නිශ්ක්‍රීය අංශය ඇතුලු අනෙකුත් විශේෂඥයන්ට දැනුම් දී තිබේ.
2009 වසරේ මැයි මාසයේදී ලේ වැකි අවසානයකට පැමිණි කුරිරු සිවිල් යුද්ධයේ අවසන් අදියර ක්‍රියාත්මක වූ මුලතිව් දිස්ත්‍රික්කයෙන් මෙසේ මිනිස් සිරුරු කොටස් හමුවීමත් සමග, යුද්ධයෙන් පීඩාවට පත් දෙමළ ජනයා මෙන්ම අතුරුදහන්වුවන්ගේ පවුල් වල ඥාතීන්ද භිතියට පත්ව සිටින බව පළාත් බද වාර්තාකරුවෝ පවසති.
දිවයිනේ විවිධ ප්‍රදේශ වලින් හදුනාගත් අවම වශයෙන් සමූහ මිනී වලවල් 20ක් පිළිබඳ විමර්ශන අඩපන කිරීමට රාජ්‍යය සහ ආරක්ෂක අංශ වෙත එල්ල වන චෝදනා සම්බන්ධයෙන් කරුණු ඉදිරිපත් කරමින්, "ශ්‍රී ලංකාවේ සමූහ සුසාන හා අසාර්ථක කැනීම්" සම්බන්ධ ඒකාබද්ධ වාර්තාවක්, අතුරුදහන් කරනු ලැබුවන්ගේ ඥාතීන් සමඟ කටයුතු කරන දේශීය හා ජාත්‍යන්තර මානව හිමිකම් සංවිධාන හතරක් විසින් නිකුත් කර සතියක් ගතවන්නටත් මත්තෙන්, කොක්කුතොඩුවායි මහාවිද්‍යාලයේ සිට කෝකිලායි දෙසට මීටර් 200ක් පමණ දුරකින් මෙම සුසානය හමුව තිබුනේ අහම්බයෙනි.
කැනීම් සඳහා නිර්දේශ
අතීතයේ අතරමග නවතා ඇති කැනීම් ජාත්‍යන්තර ප්‍රමිතියට අනුකුලව නැවත ආරම්භ කරන ලෙස නිර්දේශයන්ද සිවිල් සංවිධාන විසින් 2023 ජූනි 22 දින කොළඹ දී එළිදැක්වු වාර්තාවේ ඇතුලත් ව තිබේ.
එහි මුලිකම නිර්දේශය මෙසේය:
" සමුහ මිනීවළවල් කළමනාකරණය සහ කැනීම් සම්බන්ධයෙන් විශේෂිත නීතියක් හා ප්‍රතිපත්තියක් පැනවිය යුතුය. හදුනා ගැනීම සංරක්ෂණය හා කාල නියමයකින් තොරව විමර්ශනය කිරීම විශේෂයෙන් ඊට ඇතුලත් විය යුතුය. සොහොන් බිම්වලින් හෝ පසින් ගොඩගන්නා ලද අස්ථි කොටස් සුරක්ෂිතව ගබඩා කිරීමද සංරක්ෂණයට ඇතුලත් විය යුතු අතර භාරකාරත්ව දාමය නොකැඩි පවත්වාගෙන යෑමට වග බලා ගත යුතුය."
" තිබිය හැකි වෙනත් සමුහ මිනීවලවල් ඇති ස්ථාන සම්බන්ධයෙන් විභාග කිරීම සදහා වෘත්තීය නිපුනතාව සහිත විශේෂඥ ඒකකයක් ස්ථාපිත කොට ඔවුන්ගේ වෝහාරික ධාරිතාව සවිබල ගන්වා එම ඒකකයට ඩී.එන්.ඒ පරීක්ෂණ පැවැත්වීම ඇතුළු පරීක්ෂණ සදහා ප්‍රමාණවත් සම්පත් ලබා දීම සහතික කළ යුතු බව,"
අතුරුදහන් තැනැත්තන් පිළිබද කාර්යාලයෙන් සහ ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවෙන් සත්‍යය සහ යුක්තිය සඳහා ජාත්‍යන්තර ව්‍යාපෘතිය (ITJP), ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සඳහා මාධ්‍යවේදියෝ (JDS) , මානව හිමිකම් සහ සංවර්ධන මධ්‍යස්ථානය (CHRD) සහ අතුරුදහන් වූවන්ගේ පවුල් එකතුව (FoD) ඉල්ලා සිටී.
"සමුහ මිනීවළවල් තිබීමේ විභවයක් ඇති සියළුම ස්ථාන අනවශ්‍ය ප්‍රමාදයකින් තොරව පරීක්ෂා කොට ඒවායේ ආරක්ෂාව සහතික කිරීම පිනිස බෝර්න්මත් මුලපත්‍රයේ දක්වා ඇති මානයන්ට අනුකුලව දත්ත ගබඩාවක් පිහිටුවිය යුතුය. " ප්‍රධාන නිර්දේශයන් අතර වේ.
සමූහ මිනීවළවල් ආරක්ෂා කිරීම සහ විමර්ශනය පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර ප්‍රමිතිය ලෙස අතුරුදහන් තැනැත්තන් පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර කොමිසමේ (ICMP) විසින් නිර්දේශ කරනු ලබන බ්‍රිතාන්‍යයේ බෝර්න්මත් විශ්ව විද්‍යාලය විසින් සම්පාදනය කරන ලද මාර්ගෝපදේශ හැඳින්වෙන්නේ 2020 බෝර්න්මත් මුලලේඛය - (බෝර්න්මත් ප්‍රොටෝකෝලය) යනුවෙනි.
" ධුර කාලයේ ආරක්ෂිත බව, සේවා කොන්දේසි, කාර්ය මණ්ඩල පරිපාලනය සහ උසස්වීම් සහ සේවයෙන් පහ කිරීමේ මෙන්ම ජාත්‍යන්තර අපරාධ සම්බන්ධ පුහුණුව ද ඇතුලත්ව අධිකාරියේ ස්වාධිනත්වය ශක්තිමත් කළ යුතු බව " මෙම සංවිධාන නිකුත් කළ ඒකාබද්ධ වාර්තාව වැඩි දුරටත් නිර්දේශ කරයි.
වාර්තාව සිංහලෙන්
වාර්තාව ඉංග්‍රීසියෙන්
වාර්තාව දෙමළින්
සබැඳි පුවත් :
වන්නියෙන් ඇටසැකිලි මතුවුයේ සමූහ සුසානයකින්දැයි සැකයක්
තොග පිටින් වලලන්න දක්ෂ රටේ ගොඩගන්න අදක්ෂකම හෙළිවන වාර්තාවක්
